Sistem mühendislerinden tutunda bilgisayarında oyun oynamak isteyen bir çocuğun bile dosya transfer hızıyla başı belaya mutlaka girmiştir. 3 GB bir dosyayı ağ üzerinden başka bir bilgisayara veya network paylaşımına atarken aktarma hızını 8MB/s olarak gördünde sinirlenip çoğu kişi bunun arttırmanın yolunu çeşitli hızlandırıcı programlarda ararlar. Evet azda olsa bu programlar bir miktar hızı arttırır ama gelin arka tarafta bu hızı etkileyen faktörlere nelermiş inceleyelim.
Bit ve Byte nedir?
Bit, iletişim ve bilgisayar teknolojilerindeki en temel veri birimidir. Veriler bilgisayarlarımıza, ikili – 1’ler ve 0’lardan oluşan- sayı sistemine göre kaydedilir. Yani 1 bit; bu 1’ler veya 0’lardan bir tanesini temsil eden ölçü birimidir. Kullandığımız tüm yazılımlar ve veriler aslında bu 1’ler ve 0’lardan oluşur.
Tüm ölçü birimlerinde olduğu gibi bit’in de katları vardır. Tıpkı diğer ölçü birimlerinden bildiğimiz gibi kilo, mega, giga ve tera gibi ön eklerle ifade edilir. (Kbit, Mbit, Gbit ya da Tbit)
Bu ön eklerin her biri 10 ve katlarını temsil eder.
1 Mbit, 1.000.000 bit yani 106‘ya, Kbit 103 bit ve Gbit 109 bit’e karşılık gelir.
Bit ile Byte birbirinden farklıdır
Bit ile Byte sıklıkla birbirleriyle karıştırılır. Söylenişinden dolayı birçok kişi ikisinin de aynı şey olduğunu düşünür. Ancak her ikisi de temelde veri miktarını belirtseler de farklı değerlere sahiptirler.
Bunun çok net bir açıklaması bulunmakta. 1 Byte, 8 bit’tir.
Byte’ın simgesi B (büyük B), bit’in simgesi ise b (küçük b)’dir.
Bit’te ölçü birimi 10’un katları iken, Byte’ta ise 2’nin katları kullanılır. 1 MB denildiği zaman 220 Byte kastedilir. Yani 1 MB = 1.048.576 Byte’a tekabül eder. Aynı şekilde 1 GB 230 Byte, 1 TB ise 240 Byte anlamına gelir.
Alıntı: http://blog.radore.com/veri-miktari-aktarim-hizi-trafigi-ve-bant-genisligi-bandwidth-nedir.html
Bu değerler ile ufak bir hesaplama yaparsak 100 Mb (megabit) hızında bir ağda iki ağ cihazı arasındaki veri transfer hızı 12,5 MB (megabyte) olabilir.
Bir tabloda görmek istersek şöyle bir şey çıkacaktır;
100 Mb—> 12,5 MB
1 Gb ——-> 125 MB
10Gb——->1.25 GB
Bu tablodaki değerler teoride tabi. Disk hızınız da bir veri kopyalama esnasında önemli bir etken.
Disk IOPS
Peki siz bir veriyi network üzerinden taşıyıp başka bir depolama ünitesine/bilgisayara yazacaksınız burada disk okuma/yazma hızları yani IOPS devreye girecektir.
Disklerin okuma yazma hızları network hızınızın elverdiği data hızından düşükse ulaşacağınız en yüksek hız Disk okuma yazma MB/s hızı kadar olacaktır.
Sata 3 arabiriminde SSD diskler ile teoride 600MB/sn hızlara çıkılabiliyor. SSD diskler günümüzde fiyat olarak yüksek olsa da veri depolama dışında hız gerektiren uygulamalar için kullanılabiliyor.
RAID yapısının hıza etkisi
Disklerin tek başına sunduğu MB/s değerini RAID yapısı kurarak arttırabiliriz.
15K SAS bir diskin değeri ortalama 170 MB/s olabiliyorken iki farklı RAID yapısında hızlar aşağıdaki gibi olabilir.
RAID 5
Disk Sayısı = 4 Disk
Single RAID group performance = 272 MB/s
~~~~~~~~
RAID 10
Disk Sayısı = 8 Disk
Single RAID group performance = 906.67 MB/s
Görüldüğü gibi RAID tipi ve disk sayısı değiştirildiğinde RAID 10 ve 8 disk ile saniyede 906.67 MB dosya 10 Gb’lik bir ağ üzerinden transfer edilebilir.
Sağlıcakla kalın…